wtorek, 22 lipca 2014

WPT - Województwo podkarpackie, część 4



 Mielec jest ostatnim miejscem na Podkarpaciu, które Wam opiszę. Postaram się o nim napisać trochę więcej, ponieważ jest to moje rodzinne miasto. Zakończę właśnie nim pierwszą z szesnastu części artykułu. Mam nadzieję, że miejsca, które pokazałam zainteresowały Was choć trochę.
Miasto położone w dolinie Wisłoki, w Kotlinie Sandomierskiej, historycznie znajdujące się w Małopolsce. Miasto liczy 61 238 mieszkańców i ma powierzchnię 46,89 km². Warto zaznaczyć, że jest to ważny ośrodek przemysłowy na terenie województwa podkarpackiego.
 Pierwsze pisane wzmianki o Mielcu pochodzą już z 1224 i 1229 roku. W drugiej połowie XIV wieku osada była na tyle duża, iż założono w niej parafię rzymskokatolicką. Miasto powstało 17 marca 1457 roku, kiedy to król Kazimierz Jagiellończyk wydał zezwolenie na lokalizację miasta pod nazwą Nowy Targ, jednakże z niewiadomych przyczyn Jan Mielecki, który to zezwolenie otrzymał, nie założył miasta. Dokonali tego jego dwaj synowie Jan i Bernardyn aktem z dnia 18 XII 1470 roku. Na początku XVI wieku miasto zostało zaatakowane przez Tatarów, jednak dzięki szybkiej odbudowie i wybudowaniu zamku obronnego, powróciło do świetności. Rozwijały się cechy m.in: kowalskie, krawieckie, szewskie, a także kontakty handlowe z sąsiednimi miastami, nawet z Krakowem.
 Po "potopie" szwedzkim Mielec po raz kolejny podupadł, a dobijającym ciosem były zmiany właścicieli miasta, a także I rozbiór Polski w 1772 roku, kiedy to znalazło się ono pod panowaniem austriackim. Jednak w drugiej połowie XIX wieku sytuacja uległa poprawie, dzięki utworzeniu powiatu mieleckiego, a wkrótce po tym linii kolejowej Sandomierz - Dębica. Na przełomie XIX oraz XX wieku powstało murowane centrum, w tym kilka okazałych budynków użytku publicznego.
 Niedługo po tych wydarzeniach przyszła I wojna światowa, która sprawiła, że Mielec stał się miastem mało istotnym. Sytuacja uległa zmianie po wybudowaniu Centralnego Okręgu Przemysłowego i w jego ramach - Zakładów Lotniczych w Mielcu, gdzie rozpoczęto budowę samolotu bombowego PZL P-37 „Łoś".
W latach międzywojennych wybudowano w mieście wiele brukowanych ulic, zakładów rzemieślniczych, placówek handlowych i prywatną elektrownię.
 Nadeszła II wojna światowa a Mielec znalazł się pod panowaniem okupanta. 13 września Niemcy spalili synagogę wraz z kilkudziesięcioma osobami narodowości żydowskiej - nikt nie przeżył. Dla upamiętnienia tej tragedii, na miejscu synagogi znajduje się symboliczny głaz. Niemcy wymordowali w tym czasie także kilka tysięcy mieszkańców, a innych wywozili do obozów koncentracyjnych, skąd tylko nieliczni powrócili w rodzinne strony.
 Po wyzwoleniu miasta w 1944 roku powołano na terenie przedwojennych zakładów lotniczych nową fabrykę. Ze względu na powojenne zapotrzebowania Polski produkowano tam m.in. wagi, garnki oraz nadwozia do autobusów i wozów strażackich. Zakład ten był podstawowym źródłem zatrudnienia dla osób na terenie Mielca i okolicznych gmin oraz ośrodkiem kształtującym życie w mieście. W okresie jego działalności wyprodukowano w nim ponad 16 tysięcy samolotów własnej konstrukcji oraz licencjonowanych, głównie na eksport do byłego ZSRR.
 Zmiany w produkcji, spowodowane zrujnowaniem przemysłu motoryzacyjnego, przesądziły o zmianie nazwy: w 1949 roku na Wytwórnie Sprzętu Komunikacyjnego i w 1952 roku na Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL Mielec - w skrócie WSK-PZL Mielec.





















  Mielec to bardzo ciekawe miasto pod względem turystycznym. Najbardziej reprezentatywną częścią miasta jest Stare Miasto, nazywane potocznie Starówką. Niedawno rynek został odnowiony, co możemy zobaczyć na pierwszym zdjęciu powyżej. Godnym zwiedzenia Dworek Oborskich przy ul. Legionów, który po odnowieniu jest naprawdę piękny i klimatyczny. Ciekawym obiektem jest również najstarsza, niestety w dniu dzisiejszym już nieczynna apteka. Została zbudowana w 1830 roku i początkowo była dworkiem mieszkalnym. Jednak od końca XIX w. do początku XXI w. w dworku mieściła się apteka.
 Jednym z najbardziej znanych zabytków Mielca jest Bazylika św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty w Mielcu, która była budowana w latach 1678–1721, jednak już w XV wieku na jej miejscu stał drewniany kościółek. Od 2006 roku kościół posiada godność bazyliki mniejszej. Warto też zobaczyć pomocniczy Kościół św. Marka, który pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku i mieści się w pobliżu rzeki Wisłoki, na terenie parafii św. Mateusza.





  Mielec to nie tylko piękne zabytki, Mielec to przede wszystkim sport i lotnictwo. Jednym z pierwszych skojarzeń związanych z miastem jest drużyna sportowa - FKS Stal Mielec. Zespół ten dwukrotnie, w latach 1973 i 1976, zdobył tytuł Mistrza Polski. Najdonośniejszym meczem pucharowym w Mielcu, wspominanym do dziś, była potyczka ze słynnym Realem Madryt, kiedy to na trybunach zasiadła rekordowa liczba 40 000 kibiców. Oczywiście w Mielcu nie działa tylko ten jeden klub i nie samą piłką nożną Mielec żyje. Aeroklub Mielecki, Mielecki Klub Sportowy Gryf, Klub Sportowy Smoczanka to tylko niektóre z istniejących klubów w mieście. Osobiście w szkole podstawowej byłam zawodniczką klubu pływackiego Ikar Mielec.








Jeszcze niedawno tak wyglądał stadion Stali...

... dziś jest zupełnie inny.








 Przejdźmy teraz do lotnictwa. Jak pisałam wcześniej, dawniej zakłady WSK były miejscem zatrudnienia ludzi z samego Mielca jak i z okolic. Najbardziej znanymi maszynami, które zostały, a także są produkowane w moim mieście są: PZL.37 Łoś, PZL TS-11 Iskra, S-70i Black Hawk, PZL M28B Bryza. W zeszłym roku odbył się pokaz samolotów z okazji 75. rocznicy działalności Polskich Zakładów Lotniczych (PZL Mielec). Być może niektórzy z czytających nie wiedzą, że kiedyś produkowano u nas samochody m.in.: Leopard, Mikrus. Teraz do mieleckich produktów samochodowych Cobry, luksusowe samochody sportowe Leopard 6 Litre Roadster.

































Mielec jest także rajem dla rowerzystów, ponieważ znajduje się tu wiele ścieżek rowerowych, a samo miasto znajduje się w dogodnym położeniu do wycieczek na tym jednośladzie. Mogę Wam polecić przejazd wałami wzdłuż Wisłoki, naprawdę bardzo przyjemna jazda.
 W okolicy znajdują się lasy, gdzie również można odpocząć i trochę się dotlenić. Kompleks leśny rozciągający się na wschód od miasta jest pozostałością po Puszczy Sandomierskiej. Jedną ze znanych ścieżek przyrodniczych jest "Do Bobra". Jej celem jest podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz pokazanie efektów udanej introdukcji bobra na tym terenie. 





Brak komentarzy:

Prześlij komentarz